32 urte ditut. Herri erdaldunduko, Basauriko, ama-hizkuntza euskara duen pertsona bat naiz. D ereduan ikasi dut. Ikastola, institutu eta unibertsitatean. Institutu garaian herri erdaldundu batean bizitzeagatik nahi baino euskara gehiago galdu nuen. Orduan ez nintzen jabetu. Unibertsitatera joaterakoan, ingurune euskaldunago bat baitzen, galera horretaz konturatu nintzen. Karrera, biologia, ezin izan nuen guztiz euskaraz egin, azken urteetan hainbat eskola erdaraz hartu behar izan nituen. Tesia, genetikan, euskaraz egin nuen. Euskarazko tesien Koldo Mitxelena saria jaso ere. Euskal Herrian ikertzen ibili naizen bitartean talde euskaldunetan lan egiteko aukera izan dut. Azken urte t’erdian euskarazko dibulgazioa lantzen ibili naiz. Urte hauetan ere Basauriko Euskaldunon Elkarteko bazkide izen naiz eta ahal izan dudanetan parte hartu izan dut. Hala ere, hainbeste urte ostean euskara guztiz berreskuratu ez dudala iruditzen zait, galtzen dena ez baita inoiz berreskuratzen.
Ikastolan nengoela (orduan kooperatiba bat zen, ikastolak sistema publikoan sartu baino lehenago), 8-9 urte izango nituen, gurasoei nota bat emateko klasean banatu zuten. Erdara hutsean zegoen eta ez zitzaidan normala iruditu euskaraz ez egoterik. Irakasleari esan nion eta zuzendaritzara hurbildu nintzen kexatzera. Ez, ez dut pasadizoa gogoratzen, ez. Aitak kontatzen dit garai hartan bera baitzen kooperatibako presidente eta egun hartan ikastolako zuzendariak bere semeak egindakoa umore onez kontatu baitzion. Baina arrazoi nuela inork ez zuen ukatzen.
EGA atera nuenean, 15-16 urte izango nituen, titulua jasotzera Eusko Jaurlaritzak Bilbon duen egoitzara joan nintzen. Sarrerako informazioan euskaraz galdetu nion nora jo behar nuen. Ez zidan oso ondo ulertu. Gazteleraz errepikatu izan behar nion. Tramitea leihatilan euskaraz egin nuela uste dut, baina ez dut ondo gogoratzen. Tituluaren tasak gertuko BBK batean gazteleraz. Bai, euskara dakidala ziurtatzen duen kartoi zati bat lortzea ez nuen euskara hutsean eskuratzea lortu.
Kataluniara lan egitera joan nintzenean, 27 urte nituen, katalanek begi onez ikusi zuten nik tesia euskaraz egin izana. Are gehiago tesiagatik jaso nuen saria. Asko estimatu zuten. Hemen, hemen oraindik tesia egin nuen sailak zoriontzea itxaroten nago. Ez dute zail, itzuli nintzenetik sail horretako kidea bainaiz. Katalunian nengoela “Euskaraz? Eta hori zergatik egin duzu? Inork ez ulertzeko?” esan zidan bakarra estatuko beste leku bateko pertsona izan zen. Hizkuntzarekiko errespetua ezberdina da zure ama-hizkuntzaren arabera.
Urtero pozik noa haginlariarengana. Munduko edozein txokotan beldurra ematen duen bisita hori poz-pozik egiten dut. Nire haginlaria euskalduna delako. Nire herrian euskaraz egin dezakedan gauza gutxi horietakoa. Eta, bai, haginak osasuntsu ditut. Euskalduna eta haginlari ona, batzuen ezusterako.
Ez dut nire burua inoiz euskaltzale bezala ikusi edo euskalgintzan kokatu. Euskalduna, tamalez, halabeharrez euskaltzale eta euskalegilea da.
Euskaraz egiten duen bakoitzean, batez ere ingurunea aurka duenean, bere euskararekiko zaletasuna frogatzen du.
Euskaraz pentsatzen duen bakoitzean, batez ere inork zeharkatu ez dituen ideiak izaterakoan, euskara(z) sortzen du.
Frankotiratzailearena egin nezake PSEko gazteek egindako kanpaina tamalgarri horrekin edo HPSak abiatutako kanpaina boluntaristarekin. Tentagarria da, benetan, bizitza oso batean nire ama-hizkuntza hitz egiteko borrokatu behar ostean munizio guztia botatzea. Baina betiko gurpil-zoroan sartzea izango litzateke eta ez dut indarrik bataila horretan galdu nahi. Bakoitzak jakingo du bere buruarentzat zer nahi duen bana, mesedez, utz nazazue bakean. Ez diezadazue esan zer egin edo zer ez dudan egin behar. Nik euskaraz ezagumendua sortzeko eta nahi duenarekin partekatzeko eta ahalik eta esparru gehiagotan euskaraz bizitzeko hautua egin dut. Bizitza oso bat borrokan pasa ostean irakaspenik ez. Nire ama-hizkuntza da. Nire askatasuna da. Nire txipa da. Nire bizitza da.