Baga. Generik ikertuena, genetikari gehienek aipatzen duten genea, interesgarriena, famatuena, TP53 genea da, tumoreen proteina 53. 2000 hamarkadaren erdialdean interesa piztu zen eta ordutik urtez-urte gene honi buruzko artikuluak hazi egin dira.
Gene hau 17. kromosoman kokatzen da eta tumoreak gelditzen dituen proteina da. Ehun eta organo guztietan nahiko aktibo dago, batez ere barean eta nodulu linfatikoan. 1457 generekin elkarrekintzak ditu eta 112 prozesu biologikoetan parte hartzen du. Estresaren aurrean aktibatzen da zelulen funtzioa gelditzeko, hiltzeko, DNA konpontzeko edo metabolismoa aldatzeko.
Aurrekoetan mutazioak eta horiek izan ditzaketen ondorioez aritu gara. Hortaz, zelula batentzat mutazioak kontrolpean izatea garrantzitsua da. Eta bere DNA kaltetuta dagoenean, bere buruaz beste egitea arazo larririk ez sortzeko. Hori guztia kontrolatzeko hainbat kontrol-sistema eta segurtasun-sistema ditu zelula batek, bere DNAren osotasuna mantentzeko. Baina zer gertatzen da kontrol eta segurtasun sistema horien ardura duten geneek bere funtzioa behar bezala betetzen ez dutenean? Bai, zelula kaltetuak (eta kaltegarriak) kontrolik gabe haziko direla. Eta hortik tumore bat garatu.
TP53 geneak kontrol eta segurtasun sisteman paper garrantzitsua jokatzen duenez, geneen Olinpioan nagusi.
One comment on “Generik ikertuenak: TP53”
Comments are closed.