• Domeketako gosaria - Kafepintxo

    Telesailak

    Plazer handi bat badut hori telesailak ikustea da. Batzuetan konpultsiboki kontsumitzen dudan zerbait da. Izan ere, beste bizitza batean blog honetan ikusten nituen telesalei buruz idazten nuen, eta hor nonbait egongo dira gordeta. Aspalditik iruditzen zait telesailak direla ikus-entzunezko arlotik eta literatura arlotik istorio interesgarrienak kontatzen dituztela. Formekin, kontakizunekin eta…

  • Genetika, genomika ta beste - Kafepintxo

    Etxeratze-agindurako genetika (132): Hiru dimentsiotako egitura

    Genetikan buruak zerbaitekin eztanda egiten badit hori da hiru dimentsiotan pentsatzea. Beti diogu DNA (edo RNA) sekuentzia bat dela, bere sekuentziazioa, gene-aldaerek funtzioan eragiten dutela etab. luze eta astun bat. Noski, nik hori dimentsio bakarrean ikusten dut: sekuentzia bat (hau da, “letren” jarraiera bat) eta sekuentziak zer dioen arabera gauza…

  • Genetika, genomika ta beste - Kafepintxo

    Etxeratze-agindurako genetika (131): Gene-arriskua (II)

    Pilula hauetan noizbait aipatu dut gene-informazioa gaixotasunak eta beste ezaugarri batzuk aurreikusteko erabil daitekela. Hau da, dituzun gene-aldaeren arabera gaixotasun bat edo beste garatzeko probabilitatea kalkula daiteke, gene-aldaera jakinek gaixotasun hori sortzeko duten arriskua kontuan izanda. Oraindik ideia horren aplikazioak muga batzuk dituenez, ertz ezberdinetatik ikertzen ari dira beren aplikazioa hobetzeko.

  • Domeketako gosaria - Kafepintxo

    Txokolatea

    Bere hortan. Esnearekin. %70a arte. Almendrekin. Egindakoa. Turroia. Bonboiak. Txurroekin. Bizkotxoekin. Ogiarekin. Gailetekin. Palmeran. Hostopilean. Pantxinetan. Baina ez txuria. Ezta lore eta gauza arraroekin. Ontza bat. Edo bi. Edo tableta osoa. Txokolatearen inguruan liturgia oso bat jaso dut etxean: Eguberriko gosaria egindako txokolatea da, Josu haurtxoaren gosaria, hain zuzen ere…

  • Genetika, genomika ta beste - Kafepintxo

    Euskaraldiarako genetika (130): Txertoa

    SARS-CoV-2aren aurkako txertoa da azken asteetan (eta hilabeteetan) lerroburuak bete dituen gaia. Pandemia honetaz kokoteraino omen gaudenez, berarekin bukatzeko edozein itxaropen izpi gogor besarkatzen dugu. Pandemiaren hasieratik txerto bat izatea jarri zen inflexio puntutzat (Plague Inc-era jolasten duen edonork ondo dakien bezala) eta puntu horretara heltzen ari garela dirudi. Eta…

  • Genetika, genomika ta beste - Kafepintxo

    Euskaraldiarako genetika (129): Berrikusi gabeko zientzia-artikuluak

    SARS-CoV-2aren pandemiak gauza asko ekarri dizkigu. Horien artean birus horri buruzko, sortzen duen gaixotasunari buruzko eta pandemiari buruzko zientzia-artikuluen loraldia. Inoiz ez da hainbeste eta hain arin ikertu gai bat. Ondorioz, baliagarria den informazioa arin lortu da, baina balio ez duen informazio asko ere sortu da. Baita ere, kasu batzuetan,…

  • Genetika, genomika ta beste - Kafepintxo

    Euskaraldiarako genetika (128): Diseinu adimentsua

    Badira bi hilabete Josu Lopez-Gazpiok erronka bat bota zidala. Konspirazio zentzugabeak botatzen dituen tipo batek esaten zituen ergelkerien harira izan zen hori. Ez dudanez pazientziarik zentzugabekeriak desegiteko eta halako jendea eta bere paranoiak sekulako nagitasuna ematen didatenez, ba ez nuen lokatz horretan sartu nahi. Baina buruan bai gelditu zitzaidala ea merezi duen…

  • Genetika, genomika ta beste - Kafepintxo

    Euskaraldiarako genetika (126): DNAren soinua

    Soinuaren bidez komunikatzen gara. Soinuak egiten ditugu eta gure garunak soinu horiek interpretatzen ditu. Baita ere soinuei erreparatzen diegu egoeraren ikuspegia edukitzeko edota arriskuak aurreikusteko. Soinuen arabera jokatzen dugu eta gure garuna horiek jasotzeko adaptatuta dago. Hori dela eta soinuetan patroiak aurkitzen ditugu eta patroi batzuk (musika) atseginak egiten zaizkigu.

  • Domeketako gosaria - Kafepintxo

    Nagitasuna

    Bai, gaur berandu nabil. 120 hitz inguruko pieza hauek hamarretan argitaratu ohi ditut. Zera, normalean aurretik idatzita uzten ditut eta programatu egiten dut ordu horretan plazaratzeko. Baina azken aldian sekulako nagitasuna ematen dit guztiak eta berandu nabil. Izan ere, gaurko pieza beste gai bati buruzkoa izango zen. Atzo idatzi nahi…