SARS-CoV-2a birusak (Koro gure artean) dena hankaz gora jarri duela argi dago. Hain hankaz gora, batzuetan galdu egiten garela berari buruz dakigunaren inguruan. Hortaz, txio formatuan hainbat datu jarri ditut momentu honetan argi ditugun hainbat kontu. Horrela erreza eta arina izan daiteke horiek ulertzea eta zabaltzea 😉. Hona hemen 5 #koropilula
Askotan esan dut Korori egiten diodan hurbilketa pertsonaletik dela, ez bainaiz birologoa ezta epidemiologoa ere. Baina ezagutzen nautenek badakite hori horrela bada ere, birusen genetikan egin duda lan (tesi bat barne); eta ohituta nagoela datuekin –epidemiologikoak barne– lan egitera. Horren ondorioa zera da, datuak eta zenbakiak ikusterakoan joerei neurria hartzen…
The Goodfather filme-sagaren hirugarren zati lisergikoan, Michael Corleonek eszena batean dio kanpoan zegoela uste zuenean berriro sartzera behartzen dutela. The Sopranos handian esaldi horrekin askotan parodia egin zuten. Ba hemen naiz berriro, kanpoan nengoela uste nuenean, itzuli behar izan naiz. Uste nuena baino hilabete bat baino lehenago. Dibulgazio-denboraldia iraileko ekinokzioarekin…
Tesia defendatu nuenetik hamar urte betetzen dira gaur. Birus batzuei buruz egindako tesiaren urteurrenean birus baten ondorioz hasitako sorta amaitzea poetikoa iruditzen zitzaidan. Gainera, dibulgazio-denboraldia egun honetan bukatu ohi dut. Eta Euskal Herri penintsularrean alarma egoera bukatzear da. Hortaz gaurko eguna zen momenturik egokiena zikloak ixteko.
Sorta honen zehar hainbatetan ekarri ditut plot twistak, maltxur onak, on maltxurrak eta bestelako baina ze arraioak. Bizia konplexua delako eta gauzak ez direlako hain errazak. Grisen eskalan bizi gara, non ezer ez da dirudiena.
Gene-lengoaia azaltzerakoan, eta aurretik beste hainbatetan, aipatu izan dut DNAn nolabait idatzita egon behar duela bere burua erregulatzeko moduak, hau da, bere aktibitatea noiz eta nolakoa izan behar duen zehaztuta egon behar duela. Ikerketa berri bat hori egiteko gai izan da.
Gaur hiru hilabete betetzen dira bukatzear den abentura hau hasi zenetik. Azken lau pilulak ditugu aurretik eta, hortaz, azken harrikadak botatzeko erabiliko ditut.
Genetikan aritzen garenok gene-gaixotasun konplexuei begira pasatzen dugu denbora. Gaixotasun horiek pairatzeko arriskuaren ehuneko zero koma zero zero bata azaltzen duten gene-osagaien bila. Bestelako gaixotasunak bale, ondo, baina gaixotasun konplexuak, horietan dago saltsa. Koroa zuen birus bat heldu zen arte.
Gene-lengoaiari buruzko azpisorta honetan jorratu ditut hizkiak zeintzuk diren, hizki horiekin sortzen diren patroiak eta egiturak, nola interpretatzen diren eta eboluzioaren testuinguruan gertatzen dela dena. Bukatzeko lengoaia hori ulertzeko falta zaiguna irudikatzen saiatuko naiz.
Aste honetan gene-lengoaia jorratzen nabil: zeintzuk diren bere hizkiak; hizki horiekin sortzen diren patroi eta egiturak; eta nola interpretatzen den. Aurreko guzti hori testuinguru jakin batean gertatzen da eta testuinguru horri aurre egiteko. Testuinguru hori eboluzioa da.