Informazioaren garaian bizi omen garela diote. Hamaika iturritik informazio mordoa eskuragarri dugu. Nola biziraun informazio guzti horretan galdu gabe eta benetan jakin nahi duguna lortu? Zer egin ohi dugu horretarako?

Gaur gauean 2014ko Ig Nobel saridunak ezagutu dira . Horrek bi gauza esan nahi ditu: Nobel sarien atarian gaudela (bi aste inguru falta dira) eta zientzian ere umorea badagoela.

Orain dela urtebete zergatik dibulgatzen ez nuen azaltzen saiatu nintzen . Ordutik blog honetan 52 sarrera idatzi ditut zientzia edo zientziarekin lotutako gaiak jorratuz, Ekaian artikulu bat argitaratu , Euskalnaturan erreportaje bat idatzi eta #txiotesia n #kafepintxo ekin zein ondo ikertzen den kontatu dut . Eta agertzeke daudenak. Zer dela…

Hainbat gaixotasun, beren oinarri genetikoa izan dezaketenak, zahartzen goazen heinean agertzen dira. Hor ditugu Huntington, Alzheimer eta Parkinson-a bezalako gaixotasun neurodegeneratiboak edota minbizi mota batzuk. Aurreko batean oinarri genetikoak zehaztea zaila zela azaldu nizun , gaurkoan zailtasuna beste ikuspuntu batetik jorratuko dut: gehiago bizitzearen ordaina izatea.

Udako etenaldia baino lehen genometan ematen den borrokari buruz idatzi nuen . Orain orduko horri jarraiera emango diot.

Bai, azken egunetan pil-pilean dabilen gaia jorratu behar dut orain oporretatik itzuli naizela. Nahiko kuriosoa da, Ebolari halako maitasuna diot. Gaztetxoa nintzenean, Outbreak bezalako filmeek birusei eta halako birus hain kaltegarriei buruzko jakin-mina piztu zidaten. Gauza horiek ikasi nahi nituela ulertu nuen eta hara, beste birus mota batzuei buruz tesia…

Zure zelulen barnean borroka handi bat dagoela esango banizu, zer esango zenidake? Eta borroka hori bera zure inguruko pertsonengan ere gertatzen dela? Eta zure inguruko animalia eta landareetan ere? Interesa piztu badizut, goazen pausoz pauso.

Sarrera nahiko dentso bat prestatzen nenbilen eta alde batera utzi dut. Udan gaude, gauza arinak irakurtzeko, ez kristolako txapak irakurtzeko. Eta udan eguzkia denez protagonista (beno, lainoek uzten diotenean, noski) melaninari buruz idaztea bururatu zait.

Gaurkotasunaren gizartean bizitzeak denbora luzeko prozesuak ulertzea zailtzen digu, batez ere memoria faltagatik. Gure egungo baldintzak beti egon diren baldintzak direla iruditzen zaigulako. Har dezagun adibidez behar baino pisu gehiago izatea. Zergatik da? Bizitza sedentarioa eramateagatik? Behar baino janari gehiago eskuragarri izatea? Istoriotxo bat kontatuko dizuet.

Batzuetan “zergatik ez duzu gaixotasun honentzat zeozer aurkitu?” galdetzen didate. Noski, genetikak moduren batean edo bestean gaixotasunetan eragin dezakeenez erantzun bat izan dezakedala uste dute. Baina inoiz ez dut erantzun zuzenik.