Etiketa: zientzia

Genomari buruz idazten dudanean, bai, gure argibide-liburu erraldoi horretaz idazterakoan, bakoitzak gurea dugula esan dizut. Beno, ñabardurak alde batera utzita, gure gorputzeko zelula guztiek (zenbaki bat bilatzen saiatu naiz baina ez dut aurkitu, estimazio ezberdinak egin dira eta zenbakiak hain aldakorrak dira ez naizela zenbaki bat ematera ausartzen) argibide-liburu berdina dute. Baina 200 zelula mota ditugu gure gorputzean: zelula batzuek giltzurruna eratzen dute, besteek birikak eta beste batzuek gibela. Nola da posible argibide-liburu berdina edukita gauza hain ezberdinak egitea? Beno, gauza bat liburuak esaten duena delako eta beste bat egiten dena. (gehiago…)

Gizakiok 20.000 gene inguru ditugu eta gene bakoitzean informazio ezberdinak joan daitezke. Esate baterako odol sisteman A, B eta 0 odol motak ditugu gene horretan (ABO genea hain zuzen ere) dugun informazioaren arabera. Egia esan gene bakoitzeko bi informazio ditugu: aitak informazio bat ematen digu eta amak bestea. Guk gure seme-alabei gure informaziotako bat. Baina, aitak eman diguna ala amak eman diguna? Hori zoriak erabakitzen du. Eta gene guztietara amarena ala aitarena pasatzen diegu? Ez hain arin, ez hain errez: gene batzuetan aitatik jaso dugun informazioa emango diegu eta beste batzuetan amatik jaso duguna. Hori ere zoriak erabakitzen du. (gehiago…)

Informazioaren garaian bizi omen garela diote. Hamaika iturritik informazio mordoa eskuragarri dugu. Nola biziraun informazio guzti horretan galdu gabe eta benetan jakin nahi duguna lortu? Zer egin ohi dugu horretarako? (gehiago…)

Gaur gauean 2014ko Ig Nobel saridunak ezagutu dira . Horrek bi gauza esan nahi ditu: Nobel sarien atarian gaudela (bi aste inguru falta dira) eta zientzian ere umorea badagoela. (gehiago…)

Orain dela urtebete zergatik dibulgatzen ez nuen azaltzen saiatu nintzen . Ordutik blog honetan 52 sarrera idatzi ditut zientzia edo zientziarekin lotutako gaiak jorratuz, Ekaian artikulu bat argitaratu , Euskalnaturan erreportaje bat idatzi eta #txiotesia n #kafepintxo ekin zein ondo ikertzen den kontatu dut . Eta agertzeke daudenak. Zer dela eta aldaketa hau? Ezer ez kontatzetik ia astero txapa ematera. Zer aldatu da? (gehiago…)

Hainbat gaixotasun, beren oinarri genetikoa izan dezaketenak, zahartzen goazen heinean agertzen dira. Hor ditugu Huntington, Alzheimer eta Parkinson-a bezalako gaixotasun neurodegeneratiboak edota minbizi mota batzuk. Aurreko batean oinarri genetikoak zehaztea zaila zela azaldu nizun , gaurkoan zailtasuna beste ikuspuntu batetik jorratuko dut: gehiago bizitzearen ordaina izatea. (gehiago…)

Udako etenaldia baino lehen genometan ematen den borrokari buruz idatzi nuen . Orain orduko horri jarraiera emango diot. (gehiago…)

Bai, azken egunetan pil-pilean dabilen gaia jorratu behar dut orain oporretatik itzuli naizela. Nahiko kuriosoa da, Ebolari halako maitasuna diot. Gaztetxoa nintzenean, Outbreak bezalako filmeek birusei eta halako birus hain kaltegarriei buruzko jakin-mina piztu zidaten. Gauza horiek ikasi nahi nituela ulertu nuen eta hara, beste birus mota batzuei buruz tesia egin eta orain ebolari buruz idatziko dut. (gehiago…)

Zure zelulen barnean borroka handi bat dagoela esango banizu, zer esango zenidake? Eta borroka hori bera zure inguruko pertsonengan ere gertatzen dela? Eta zure inguruko animalia eta landareetan ere? Interesa piztu badizut, goazen pausoz pauso. (gehiago…)

Sarrera nahiko dentso bat prestatzen nenbilen eta alde batera utzi dut. Udan gaude, gauza arinak irakurtzeko, ez kristolako txapak irakurtzeko. Eta udan eguzkia denez protagonista (beno, lainoek uzten diotenean, noski) melaninari buruz idaztea bururatu zait. (gehiago…)